بهره‌وری پایین، معضلِ بخش کشاورزی اصفهان/برنامه‌ما جوان‌سازی بخش کشاورزی است

منبع: https://www.isna.ir/news/1402042818088/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B9%D8%B6%D9%84-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%A7-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C

ایجاد «باغِ گیاهان ایران‌زاد» در آینده‌ای نزدیک

دادار گفت: یک طرح تحقیقاتی در فرجه زمانی ۵ ساله از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲ در ۱۳ مرکز تحقیقات کشاورزی کشور انجام شد که مشخص کرد یک ریال هزینه کردن در فعالیت‌های مرکز تحقیقات اصفهان معادل ۱۳.۳ ریال ارزش افزوده است. بنابراین تحقیقات در حوزه کشاورزی هزینه نیست بلکه سرمایه‌گذاری است که در آینده می‌تواند برای بخش کشاورزی سودآور باشد.

وی ادامه داد: ایجاد «باغِ گیاهان ایران‌زاد» را در دستور کار داریم که برای اولین بار در کشور چنین باغی با همکاری شهرداری در اصفهان ایجاد می‌شود که در این باغ ۴۰۰ گونه گیاهی تخصصی که در ایران وجود دارد به معرض دیدم عموم درخواهد آمد تا کلکسیونی از گیاهان مختص ایران در این باغ داشته باشیم.

وی با بیان اینکه در استان اصفهان حدود ۱۸۰ هزار بهره‌بردار بخش کشاورزی وجود دارد، گفت: برای این تعداد بهره‌بردار باید برنامه‌های آموزشی خاصی را ترتیب دهیم که این برنامه‌های آموزشی را با همکاری اداره ترویج جهاد کشاورزی در شهرستان‌های مختلف اجرا می‌کنیم.

دادار خاطرنشان کرد: همچنین گواهی بذرهای جو، گندم و سیب‌زمینی با مرکز تحقیقات کشاورزی است و بذر تولید شده باید استانداردهای این مرکز را داشته باشد.

وی گفت: یکی از مشکلات عمده شرکت‌های دانش‌بنیان این است که ارائه محصولات آنان به بازار خیلی خوب انجام و معرفی نمی‌شود که این مهم وظیفه جهاد کشاورزی و مرکز تحقیقات است که با برگزاری رویدادهایی بتواند این ارتباط را برقرار کند.

تأثیر استفاده از ضایعات کشاورزی در کاهش قیمت نهاده‌ها

دادار افزود: در حوزه منابع طبیعی معرفی ارقامی که بتواند در شرایط اقلیمی مناسب اثرگذار باشد مانند تولید گون علوفه‌ای را در دستور کار داریم.

تولید سالانه ۵۰۰ هزار دُز اسپرم دامی در کشور

دادار به برنامه‌های مرکز تحقیقات کشاورزی به منظور جلوگیری از سرمازدگی محصولات اشاره و خاطرنشان کرد: جدیدترین برنامه‌ای که داریم و قرار است ۲۲ شهریور آن را اجرا کنیم برگزاری رویدادی به منظور بررسی راهکارهای جلوگیری از اثرات زیان‌بار سرمازدگی است که سه محور در این برنامه دنبال می‌شود؛ ارائه آخرین دستاوردهای تحقیقاتی، ارائه برنامه‌ها و فعالیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در قالب نمایشگاه و ارائه ایده‌های برتر در حوزه سرمازدگی این سه محور را تشکیل می‌دهد.

۲۰ هزار مترمربع عرصه را در اختیار نخبگان قرار دادیم

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، تصریح کرد: یکی از برنامه‌های مهمی که در دست اجرا داریم جوان‌سازی بخش کشاورزی است. میانگین سن کشاورزان استان اصفهان بالای ۵۵ سال است. به همین دلیل با کمک آموزش و پرورش تلاش می‌کنیم تعداد محصلان هنرستان کشاورزی را افزایش دهیم. تنها ۲ درصد دانش آموزان استان در حوزه کشاورزی فعال هستند که بر این اساس به آموزش و پرورش کمک می‌کنیم تا آموزش دانش آموزان کشاورزی بهتر انجام و دوره‌های آنان به شکل منسجم برگزار شود.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، ادامه داد: حدود ۲۰ هزار متر مربع عرصه شامل ساختمان اداری، کارگاه، آزمایشگاه، گلخانه و نهالستان در اختیار این نخبگان قرار دادیم تا بتوانند ایده‌های خود را تبدیل به یک محصول تجاری کنند.

نمی‌توانیم کشاورزان را اجبار به کِشت محصولی خاص کنیم

وی تصریح کرد: اکنون ۴ رقم بذر مختلف گندم و جو معرفی شده است که اگر این چهار رقم را بخواهیم به میزان مصرف آب در نظر بگیریم اگر فقط این ۴ رقم در ۱۰ درصد از اراضی کشاورزی استان اصفهان توسعه پیدا کند سالانه ۴۵۰ میلیون مترمکعب آب در بخش کشاورزی صرفه‌جویی می‌شود که این میزان صرفه‌جویی معادل ۹ بار بازگشایی آب زاینده‌رود است.

میانگین سن کشاورزان استان ۵۵ سال است

تولید بذرهای مقاوم به شوری خاک

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، تصریح کرد: بخشی به نام ثبت گواهی بذر و نهال داریم. تمام نهال‌هایی که تولید می‌شود باید برچسب مرکز تحقیقات کشاورزی را بخورد که این برچسب نشان دهنده این است که نهال تولید شده از نظر کیفی در سطح مطلوبی است.

دادار ادامه داد: با توجه به مشکلاتی که در بخش دام سبک داریم و بالا رفتن هزینه‌ها مقدار غذایی که به گوسفند داده می‌شود در مقایسه با گوشتی که تولید می‌کند، ناچیز است و هزینه‌ها را پوشش نمی‌دهد. یکی از راه‌های حل این مشکل بالا بردن چندقلوزایی در گوسفندان است که با استفاده از این ژن و ایجاد آزمایشگاه تعیین ژن «ف ک ب» در استان اصفهان توانسته‌ایم در حوزه دام سبک به دامداران کمک کنیم تا با این روش بخشی از هزینه‌های آنان جبران شود.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان به موضوع تحقیقات اشاره و اظهار کرد: اکنون دارای ۸ بخش تحقیقاتی هستیم که شامل علوم زراعی، باغی، دامی، فنی و مهندسی و ماشین‌آلات کشاورزی، اقتصادِ کشاورزی، منابع طبیعی و گیاهان دارویی، آبخیزداری و گیاه‌پزشکی می‌شود که در این واحدهای تحقیقاتی ۲۲۰ نفر شاغل هستند که ۸۰ نفر دارای مدرک دکترا و هیئت علمی هستند. بنابراین از نظر غنای علمی در مرتبه بالایی هستیم.

دادار گفت: اکنون آموزش ۳۰ درصد از دانش آموزان رشته‌های کشاورزی استان اصفهان بر عهده جهاد کشاورزی و مرکز تحقیقات است، به طوری که اکنون ۲۷۰ دانش‌آموز داریم که در جوان‌سازی بخش کشاورزی کمک شایانی می‌کند.

تولید بذر تخم شربتی در تناژ بالا

محسن دادار در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: عمده‌ترین فعالیت‌های مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، تحقیقاتی و آموزشی است که هر کدام از این بخش‌ها سرفصل‌های مخصوص به خود را دارد. در زمینه فعالیت‌های آموزشی چهار محور اصلی داریم که هدف از این فعالیت‌ها این است که بتوانیم سطح دانش بهره‌برداران و تولیدکنندگان بخش کشاورزی را افزایش دهیم. به همین منظور یکی از برنامه‌های مهمی که داریم آموزش بهره‌برداران است.

بهره‌وری پایین مهم‌ترین مشکل بخش کشاورزی اصفهان

وی ادامه داد: در شرق اصفهان معرفی گیاه گلرنگ را داشته‌ایم که با توجه به شرایط خشکسالی این گیاه بهترین جایگزین برای گندم و جو است. محصولی را به نام گلرنگِ صفه معرفی کرده‌ایم که این گیاه حاصل تحقیقات ۱۰ ساله محققان مرکز بوده است. از طرف دیگر برای اینکه بتوانیم با موضوع کم‌آبی به شکل جدی و علمی مبارزه کنیم به ارائه فعالیت‌ها و کارهای تحقیقاتی روی آورده‌ایم تا بهره‌وری آب را افزایش دهیم.

وی افزود: در حوزه علوم دامی یکی از وظایف مهمی که بر عهده داریم تولید نهاده‌های ژنتیکی است. همان طور که در کشاورزی باید بذر اصلاح شده به کشاورزان بدهیم در علوم دامی هم باید نهاده‌های ژنتیکی و اسپرم تولید کنیم. برای مثال برای گاو «هولشتاین» یک پایگاه ایجاد کردیم تا ۲۰ رأس گاو نر هولشتاین از آلمان به این پایگاه منتقل شود و اسپرم‌های این گاوها گرفته و تولید شده و در اختیار دامداران قرار داده شود تا بتوانند راندمان تولید شیر را افزایش دهند. سالانه حدود ۳ میلیون دُز اسپرم از خارج کشور وارد می‌کنیم که با ایجاد این پایگاه سالانه می‌توانیم ۵۰۰ هزار دُز اسپرم در داخل کشور تولید کنیم که قیمت آن نسبت به مشابه خارجی ۵۰ درصد کمتر است.

دادار ادامه داد: در حوزه کشاورزی باید روش‌های به روز در تولید محصول به کار گرفته شود تا بهره‌وری بالا رود. میانگین سنی کشاورزان استان بالای ۵۵ سال است و به همین دلیل بسیاری از روش‌های کشاورزی آنان سنتی و برای ۵۰ سال پیش است. خیلی از اوقات نبود تجهیزات مدرن عامل اصلی پایین آمدن بهره‌وری کشاورزی نیست، بلکه نبود آگاهی کشاورزان از روش‌های نوین و جدید و مقاومت آنان در پذیرش این روش‌ها است که راندمان محصولات را پایین می‌آورد.

وی افزود: همچنین سعی می‌کنیم از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه کشاورزی استفاده کنیم به همین دلیل مرکز رشد مرکز تحقیقات کشاورزی استان اصفهان از سال ۱۳۹۳ راه‌اندازی شده است به طوری که اکنون بالغ بر ۳۰ هسته و شرکت دانش‌بنیان در آن مستقر هستند. هدف مرکز رشد این است تا امکانات، کارگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها و گلخانه‌ها را در اختیار جوانان و نخبگان قرار دهیم تا بتوانند ایده‌های خود در حوزه کشاورزی را پیاده‌سازی کنند. این ۳۰ شرکت بالغ بر ۳۴۰ نفر نیرو را تحت پوشش دارد.

وی در پاسخ به این سؤال که چرا با توجه به شرایط کم‌آبی همچنان در بسیاری از نقاط استان اصفهان محصولات پر آب بر کِشت می‌شود، اظهار کرد: ترویج الگوی کشت به تنهایی توسط جهاد کشاورزی امکان‌پذیر نیست، بلکه به کمک دستگاه‌های دیگر هم نیاز است. بنابراین یکی از مشکلاتی که در بخش کشاورزی داریم این است که نمی‌توانیم کشاورزان را اجبار به کِشت محصولی خاص کنیم، بلکه با ایجاد مزارع الگویی در یک منطقه سعی می‌کنیم تا کشاورزان را ترغیب به کِشت محصولات کم آب بر کنیم و با چنین مزارعی در نگرش کشاورزان تغییر ایجاد کنیم.

 رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، افزود: پس برای کاشت محصولات کم آب بر نیاز به فرهنگ‌سازی داریم و با اجبار نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم. برای مثال ۵۰ درصد کِشت گلرنگ در استان اصفهان در منطقه هرند انجام می‌شود.

چندقلوزایی در گوسفندان با ژن «ف ک ب»

وی ادامه داد: قسمت سوم فعالیت‌های مرکز تحقیقات، آموزشِ ضمن خدمت همکاران است و اکنون ۱۲۰۰ نفر همکار داریم که وظیفه ارتقای آموزشی آنان بر عهده این مرکز است. از طرف دیگر آموزش بزرگسالان و مهارت‌آموزی سربازان را انجام می‌دهیم. تمام سربازان برای اینکه ترخیص شوند باید یک دوره آموزش را سپری کنند که این دوره آموزش بر عهده فنی و حرفه‌ای، اداره ورزش و جوانان و جهاد کشاورزی است که در سال حدود ۵ هزار نفر روز آموزش سربازان را بر عهده‌ داریم که دستاورد خوبی برای مرکز تحقیقات کشاورزی محسوب می‌شود.

دادار افزود: یکی دیگر از فعالیت‌های مهم، معرفی گیاهان علوفه‌ای کم آب‌بر به‌جای گیاهان پر آب‌بر است. ذُرت علوفه‌ای که در صنعت دامپروری مصرف زیادی دارد جز گیاهان پر آب بر است، به‌طوری که در هر هکتار ۱۰ هزار متر مکعب آب نیاز دارد در حالی که می‌توانیم با معرفی گیاه علوفه‌ای دیگری مانند خسیل جو مصرف آب را به یک سوم کاهش دهیم و اکنون ۱۰ هزار هکتار از اراضی استان اصفهان به کِشت خسیل جو اختصاص پیدا کرده است.

ایسنا/اصفهان رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان گفت: اگر فقط ۴ رقم بذر اصلاح شده گندم و جو در ۱۰ درصد از اراضی کشاورزی استان اصفهان توسعه پیدا کند سالانه ۴۵۰ میلیون مترمکعب آب در بخش کشاورزی صرفه‌جویی می‌شود که این میزان صرفه‌جویی معادل ۹ بار بازگشایی آب زاینده‌رود است.